هفت سین

فلسفه ی سفره هفت سین

نوروز یکی از کهن ترین جشن های به جا مانده از دوران باستان است و آداب و رسوم زیادی دارد. از مشهورترین مراسم نوروزی، گستردن سفره هفت سین است. امروزه نیز مردم ایران سفره هفت سین را چـند ســاعــت مانــده به زمان تـــحویل ســـــال نو آمـــاده می کنند. به این صورت که مواد خوراکی و لوازمی که حرف آغازین اسمشان با سین شروع می شود بر روی سفره قرار می دهند. مانند سنجد، سبزه، سمنو، سکه، سیب، سماق و سیر و سنبل

با ظهور اسلام در ایران زمین، سفره نوروزی ایرانی ها به قرآن مجید مزین شده است. هرکدام از اجزای این سفره، نشانه مفاهیمی چون رویش، زایش و باروری، فراوانی و برکت و … است. می خواهیم شما را با فلسفه سفره هفت سین و مفاهیم هر یک از سین های نوروزی آشنا کنیم.

یکی دیگر  از رسوم ایرانیان در عید نوروز دادن عیدی است. بزرگترها هدیه ای به عنوان عیدی به کوچکترها می دهند. عیدی دادن (هدیه دادن) در سال نو از قشنگ ترین رسم های ایرانیان در عید نوروز است.

روایت های گوناگون در رابطه با هفت سین نوروزی

در گذشته عدد هفت‌ خوش ‌يمن‌، مبارك‌ و حتي‌ مقدس‌ تلقي‌ مي شده است. هفت‌سین در مراسم نوروزی به روایت‌های گوناگون به وجود آمده است.

گروهی از پژوهشگران بر این باورند كه در جشن نوروز، میوه‌ها، شیرینی‌ها و خوراکی‌ها را داخل هفت عدد سینی‌ می‌چیدند و بر سفره نوروزی می‌گذاشتند. آن را هفت ‌سینی می‌گفتند که در طول زمان به هفت‌سین تبدیل گردید.

بنا به روایتی هفت «سین» ابتدا هفت «شین» بوده است. برخی‌ از محققان‌ معتقدند که‌ پیش‌ از اسلام، در این‌ سفره‌ هفت‌ «شین» قرار می دادند. همچون‌ شمع‌، شیرینی‌، شیر، شراب، شهد، شمشاد و شقایق اما بعد از حضور اسلام به دلیل ممنوعیت مصرف شراب، «سرکه» بر روی سفره ها قرار می گرفت و اینگونه «ش» به «س» تغییر پیدا کرد.

گروهی دیگر بر این گمانند که ابتدا هفت ‌چین یعنی هفت نوع چیدنی از درخت، بوده است که بعدها به هفت‌سین تغییر یافت.

روایت دیگری از سفره «هفت چین»  این است که، هخامنشیان بر سفره نوروزی هفت ظرف چینی غذا می گذاشتند. به آن هفت چین یا هفت چیدنی گفته می شد.

اما قرن هاست‌ که‌ در سفره‌ عید هر ایرانی،‌ هفت‌ گونه‌ خوردنی‌ و سبزه‌ که‌ حرف‌ نخست‌ آن‌ «سین» است‌، چیده‌ می ‌شود.

اجزای هفت سین امروزی

قرن هاست که در سفره عید هر ایرانی، هفت گونه خوردنی و سبزه که حرف نخست آن «سین» است، مثل سیر، سرکه، سماق، سنجد، سمنو و سبزه و سیب چیده می شود. همچنین از سنبل، سکه و سماور نیز بر روی سفره هفت سین استفاده می شود.

ایرانیان پس از روی آوردن به اسلام بر سر سفره های خود قرآن نیز می گذارند و سال نو را با آیات قرآن آغاز می کنند. چنانچه مسلمانان قرآن، زرتشتیان اوستا و کلیمیان تورات را بر بالای سفره هایشان جای می دهند.

ماهی، تخم مرغ رنگ شده، آیینه نیز از اجزای دیگر سفره هفت سین هستند.

در هفت سین پارسی انار وجود داشته که نشانه باروری و عشق بوده است. همچنین آن ها سیب سرخ را درون ظرف آب پاک و زلال می گذاشتند تا عشق و باروری همچنان پاینده بماند پس بهتر است آیین خود را حفظ کنیم.

نمادها

ایرانیان با فراهم کردن هفت سین به شماره هفت امشاسپند یا دوازده شماره مقدس برج ها، برای روز نخست بهار سفره را مزین می کنند. آب (نماد روشنایی)، آتشدان نماد (پایداری نوروگرما)، شیر (نماد نوزایی و رستاخیز و تولد دوباره)، تخم مرغ (نماد نژاد و نطفه)، آیینه (نماد شفافیت و صفا) ، سنجد (دلدادگی و زایش و باروری)، سیب (رازوارگی عشق)، انار (به نشانه تقدس)، سکه تازه ضرب (برکت و دارندگی) ماهی (ماه سپری شده اسفند)، نارنج (گوی زمین) و گل بید مشک، گل ویژه ی اسفند در سفره نوروزی ایرانیان قرار می گیرد.

گلاب، نان، خرما ، پنیر، شکر، شاخه هایی از درخت مقدس انار، بید، زیتون، انجیر (در دسته های سه، هفت یا دوازده تایی) و کتاب مقدس از دیگر مواردی است که بر روی سفره هفت سین جای دارد.

و در آخر مهم ترین سین سفره های نوروزی یعنی سبزه که نشان دهنده سبزی و جاودانگی است.

امروزه سفره هفت سین را روی زمین یا روی میز پهن می کنند. افراد خانواده دور سفره نوروزی جمع می شوند. برای داشتن سالی پر از شادی و خیرو برکت دعا می کنند.

معمولا سفره هفت سین در سیزده روز اول سال جدید پهن است. در روز سیزدهم عید نوروز همان روز سیزده بدر، برخی سبزه ی سفره هفت سین را به آب می اندازند.